اثر عمق قرار گرفتن بذر در خاک بر فراوانی و قوه‌‌نامیه یولاف‌وحشی (Avena spp.) در شرایط تک‌کشتی گندم

با توجه به تاثیر روش‌های خاک‌ورزی بر تراکم و توزیع بذور علف‌های‌هرز در خاک، شناخت و پیش‌بینی جوانه‌زنی بذور یولاف‌وحشی در عمق‌های مختلف خاک تحت تاثیر شخم برای انتخاب روش خاک‌ورزی مناسب، ضروری می‌باشد. به این منظور، نمونهبرداری از خاک مزارع در دو مرحله صورت گرفت. در مرحله اول، قبل از شخم بهاره، نمونه‌گیری از چهار عمق‌ خاک شامل: سطح خاک، عمق‌های صفر تا پنج، پنج تا 10 و 10 تا 15 سانتی‌متری و در مرحله دوم نمونه گیری بعد از شخم بهاره در چهار عمق شامل: عمق‌های صفر تا پنج، پنج تا 10، 10 تا 15 و 15 تا 20 سانتی‌متری خاک انجام گردید. تعداد بذور بصورت آزمون چند مشاهد‌ه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با پنج مشاهده، چهار تیمار (عمق) و چهار بلوک (مزارع) مورد ارزیابی آماری قرار گرفت. کاهش تدریجی تعداد و درصد زنده بودن بذور از سطح خاک به طرف عمق‌های پایین‌تر در نمونه‌برداری قبل از شخم بهاره مشاهده شد. بذور سطحی کم‌ترین سرعت و درصد جوانه‌زنی (35 درصد) را داشتند و بذور قرار گرفته شده در عمق صفر تا پنج سانتی‌متری خاک از تعداد کمتری نسبت به بذرهای سطح خاک برخوردار بودند. درصد زنده بودن 96 درصدی بذرهای نمونه‌برداری شده بعد از شخم در مقایسه با بذرهای نمونه‌برداری شده قبل از شخم با 81 درصد، تفاوت معنی‌دار داشت. نتایج این آزمایش نشان داد که بعد از شخم، به دلیل بذرهای تازه ریزش کرده، 28 درصد به مجموع بذرهای داخل خاک اضافه گردید و درصد جوانه‌زنی کم بذرهای جدید در خاک با وجود درصد زنده‌بودن بالای آنها می‌تواند مرتبط با خواب بذر باشد.